WSPÓŁCZESNA UKRAINA

Rok 2004 zakończył się na Ukrainie zwycięstwem w wyborach prezydenckich Wiktora Juszczenki. Były to wyjątkowe wybory, tym bardziej, że po raz pierwszy od wielu lat złamano tradycję, iż ich rezultaty będą znane z wyprzedzeniem pewnej, uprzywilejowanej grupie instytucji i osób oraz, że od poglądów obywateli niewiele zależy. W czasie tych wyborów obywatele oddali swój głos na Majdanie Niezależności w Kijowie i na tysiącach innych, ukraińskich placów. To co nazwano "pomarańczową rewolucją" potwierdza, że podczas wyborów zrealizowano podstawowe zasady demokracji wyborczej. Dalszy, pomyślny rozwój demokracji na Ukrainie będzie związany z możliwością umocnienia się społeczeństwa obywatelskiego i ugruntowaniem reguł demokratycznego państwa prawa.
Symbol "pomarańczowej rewolucji" nabrał międzynarodowego znaczenia. Kolor pomarańczowy wykorzystywała opozycja w Rumunii podczas wyborów parlamentarnych na początku 2005 roku i siły opozycyjne w Kirgistanie wiosną 2005; można go było także zobaczyć w akcjach protestu mieszkańców kibuców i ich sympatyków przeciwko państwowemu programowi likwidacji osiedli w strefie Gazy w Izraelu latem 2005 roku. Jednak to nie kolorystyka, ale przede wszystkim filozofia rewolucyjnych działań na Ukrainie stała się przedmiotem światowej uwagi.
Podczas "pomarańczowej rewolucji" polskie ośrodki polityczne oraz obywatele RP wyrażali nie tylko żywe zainteresowanie sytuacją na Ukrainie, lecz i aktywnie w niej uczestniczyli - począwszy od wizyt Prezydenta i liderów partii politycznych oraz działaczy społecznych po zorganizowanie wyjazdu największej z zagranicznych grup obserwatorów międzynarodowych. Jednak najważniejsze było zaciekawienie Polaków zmianami na Ukrainie, chęć by sąsiadujący naród, z którym łączy tyle światłych, choć i czasami kontrowersyjnych wydarzeń wspólnej historii, żył dostatnio i rozwijał się. Także dziś, gdy minął już jakiś czas od rewolucyjnych wydarzeń listopada-grudnia 2004 roku, owo zapotrzebowanie na wiedzę o Ukrainie nie mija.
Biorąc pod uwagę bogactwo problematyki trudno w jednym opracowaniu wskazać na wszystkie ważne zagadnienia dotyczące współczesnej Ukrainy. Można jedynie odnieść się do wybranych kwestii. I właśnie to było zamierzeniem zespołu autorów prezentowanej książki, składającego się z pracowników Wyższej Szkoły Studiów Międzynarodowych w Łodzi oraz kilku innych - polskich i zagranicznych - instytucji naukowo-badawczych. Oceny wydarzeń zaprezentowane w materiałach różnią się, a czasem wręcz sobie przeczą. Jak sądzimy będzie to tylko z pożytkiem dla Czytelnika, który będzie mógł samodzielnie sformułować wnioski na temat przedstawionych problemów.